- Duurzame restauratie van het Busselhof -

Het Busselhof in Hasselt is niet alleen een duurzame & authentieke vergaderlocatie, maar ook een uniek stukje erfgoed. Deze vakwerkhoeve uit de 19de eeuw werd dan ook gerestaureerd met respect voor oude materialen en technieken. “De afgelopen weken leemden we verschillende muren. Leem is een 100% natuurlijke, ecologisch verantwoorde en authentieke techniek. Dat past perfect bij de waarden die wij willen uitstralen hier”, opent Nyree Claes van het Busselhof.

In 2000 werden Nyree Claes en Johan Vijgen op slag verliefd op een vervallen vakwerkhoeve in Hasselt (Kermt). Ze restaureerden dit unieke stukje erfgoed en doopten het om tot het Busselhof. “De hele restauratie gebeurde met veel respect voor oude materialen en technieken. De afgelopen weken werden de laatste muren opnieuw geleemd. Een eeuwenoude methode en tegelijk erg actueel. Wist je dat tot op vandaag één derde van de wereldbevolking in een lemen huis woont?”, geeft Nyree Claes mee.

Voor het lemen deed het Busselhof beroep op Tinne Beirens. “Meestal worden wij ingeschakeld om historische gebouwen in ere te herstellen”, vertelt ze. “Maar ook voor hedendaagse, ecologisch geïnspireerde nieuwbouwprojecten wordt leem gebruikt. We bouwden bijvoorbeeld al eens een sauna in leem”.

Van vroeger tot nu

Van de prehistorie tot de middeleeuwen: onze voorouders hadden tal van redenen om leem te gebruiken. Het was gratis, snel en isoleert supergoed. Bovendien zijn de toepassingen van ruwe leem haast eindeloos. Wanden, woonvloeren, dorsvloeren, bakovens... ze kunnen allemaal uit leem vervaardigd worden. Maar uit wat bestaat zo’n leemmengsel eigenlijk? “Leem is een kleverige, gelige grondsoort die bijna overal voorkomt. Het is iets tussen klei en zand. In Vlaanderen is Haspengouw de leemstreek bij uitstek”, legt Tine uit.

Bij het lemen van een huis of muur gebruik je echter nooit pure leem. Dit wordt aangevuld met stro, als isolator en hechtingsmiddel, kalk en water. “Vervolgens is het erg belangrijk om het leemmengesel goed te mengen. Vroeger gebeurde dit met de voeten, het zogenaamde trappen. Dit was de taak van de kinderen. Vandaag hebben we hier gelukkig een machine voor”, lacht Tine.

Grondige voorbereiding

Eens het leemmengsel gemaakt is, zijn er nog enkele voorbereidingen om te treffen. “Ten eerste moet het mengel een tijdje rusten. Dat kan in een put gebeuren, zoals vroeger, maar evengoed in bijvoorbeeld een aanhangwagen zoals wij doen. Liefst op een schaduwrijke plek zodat het niet kan uitdrogen”, legt Tine uit. “Daarna starten we met een houten constructie te vlechten waartegen we de leem plakken. Dit heet vitsen. We gebruiken hiervoor wilgentakken die ontschorst en gestoomd zijn. Op die manier zijn ze extra stevig. Tenslotte vullen we dit vlechtwerk met leem en nadien maken we het egaal met een plakspaan”.

Geduld hebben

Het lemen op zich gaat best snel. Op 4 dagen werkte Tine en haar team de hele muur af. Daarna beschik je best over een stevige portie geduld. Een voltooide lemen muur moet soms tot maanden drogen. “Dat is afhankelijk van het weer. Het resultaat is een keiharde wand die jarenlang meegaat. Kleine scheurtjes kan je natuurlijk steeds zelf bijwerken”, aldus Tine. “Voor de afwerking heb je verschillende mogelijkheden. Bij het Busselhof kozen we voor een zo natuurlijk mogelijke look, maar je kan het ook bijvoorbeeld wit kalken. De houten balken kan je uiteraard in een kleurtje verven wat je zelf wenst”.

Het uiteindelijke resultaat? Een knap staaltje vakmanschap én een extra troef voor het Busselhof. “Leem is een 100% natuurlijke, ecologisch verantwoorde en een authentieke techniek. Dat past perfect bij de waarden die wij willen uitstralen hier”, besluit Nyree.

Wil je het Busselhof en haar lemen muren zelf eens bewonderen? Of op zoek naar een duurzame & unieke vergaderlocatie voor jouw bedrijf? Je bent steeds welkom! Meer informatie vind je hier.